Bố cục là một yếu tố quan trọng và cần thiết trong Food Photography. Sau nhiều năm thực hành, tôi ước rằng tôi có thể hiểu về bố cục sớm hơn, bởi nó sẽ giúp bức ảnh của bạn đạt đến tầm cao mới.
Bố cục có thể kể cho chúng ta nhiều câu chuyện và một bố cục tuyệt vời sẽ giúp cho bức ảnh đồ ăn trở nên tuyệt đẹp hơn. Chỉ cần bạn biết cách sắp xếp một cách hợp lý, từ một bức ảnh nhàm chán sẽ trở nên bắt mắt hơn.
Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ cho các bạn 5 mẹo cơ bản về bố cục để chụp ảnh đồ ăn, và mặc dù còn nhiều kỹ thuật khác về bố cục, hôm nay chúng ta chỉ tập trung vào những điều cơ bản.
Các đối tượng trong bức ảnh là gì?
Những phụ kiện chụp ảnh được sử dụng trong bức ảnh chủ yếu để tạo ra sản phẩm cuối cùng. Với một bố cục tốt, chúng có thể giúp hướng mắt người xem đến chủ thể chính trong bức ảnh.
Một bố cục tốt có thể làm cho những phụ kiện chụp ảnh trông tẻ nhạt trở nên hấp dẫn hơn, trong khi bố cục kém thì cho dù phụ kiện chụp ảnh có đẹp đến đâu cũng không thể thu hút được sự chú ý của người xem.
Mặc dù đôi khi bố cục xảy ra một cách tự nhiên dựa vào phong cách và kinh nghiệm cá nhân của mỗi người, việc hiểu về nguyên tắc cơ bản trong bố cục chụp ảnh thực phẩm là rất quan trọng đối với những người mới bắt đầu. Điều này không có nghĩa là bạn phải tuân theo những quy tắc cứng nhắc, nhưng đó là một bộ công cụ quan trọng giúp bạn phát triển kỹ năng chụp ảnh thực phẩm của mình.
5 Quy tắc bố cục trong Food Photography
1. Quy tắc 1/3
Quy tắc đầu tiên trong việc chụp ảnh là quy tắc phân chia thành ba phần, trong đó bức ảnh được chia thành chín phần và chủ thể quan trọng nhất phải được đặt trên các đường hoặc giao điểm của chúng. Bằng cách căn chỉnh chủ thể của ảnh vào những điểm này, bạn có thể tạo ra một bức ảnh có tính thẩm mỹ, hấp dẫn và thu hút hơn so với việc đặt chủ thể ở trung tâm. Việc đặt chủ thể ở trung tâm có thể làm cho bức ảnh trở nên không cân đối và thiếu sự hấp dẫn.
Ví dụ cụ thể, tôi đã chọn nét chuẩn bị nơi ly sinh tố ở vị trí 2/3 trên các đường màu đỏ và giao điểm của chúng.

Không tuân thủ các quy tắc một phần ba không đồng nghĩa với việc bức ảnh sẽ bị “sai”. Luôn có những trường hợp ngoại lệ đối với những quy tắc này. Ví dụ, trong bức ảnh dưới đây, tôi muốn món salad trở thành trung tâm của bức ảnh mà không có sự phân tâm đến việc sắp xếp. Mặc dù tôi thích kiểu chụp ảnh này, nhưng nó khó để kể một câu chuyện thông qua cách tiếp cận này.

Tuy quy tắc một phần ba là một trong những quy tắc phổ biến nhất cho bố cục, nhưng bạn không nhất thiết phải luôn tuân thủ nó. Nếu muốn thử những quy tắc khác, ví dụ như Tỷ lệ vàng, cũng là một sự lựa chọn tốt. Tuy nhiên, bất kể bạn áp dụng cách nào, hãy nhớ tuân thủ những nguyên tắc cơ bản sau đây:
“Không để các đối tượng chiếm quá 75% khung ảnh, và không đặt chúng ở giữa khung ảnh.”
Đây là một “quy tắc” mà tôi đã áp dụng nhiều lần. Đôi khi nó giống với quy tắc một phần ba điển hình, và thậm chí còn đơn giản hơn nhiều.
2. Quy tắc con số lẻ
Các tỷ lệ và số lượng đối tượng trong bố cục đóng vai trò quan trọng. Trong lĩnh vực chụp ảnh đồ ăn, thường sử dụng các số lẻ để tạo bố cục đẹp hơn. Ví dụ, “3 đĩa” hay “3 ly” thường tạo ra bố cục tốt hơn so với “2 đĩa”.
Tuy nhiên, đây chỉ là một công thức hỗ trợ cho người mới bắt đầu và không nên áp dụng quá cứng nhắc. Đôi khi, 2 hoặc 4 cũng có thể tạo ra bố cục tốt.
Tuy nhiên, cần nhận thức rằng các số lẻ (3 hoặc 5 đối tượng) thường tạo ra bố cục ổn định hơn so với số chẵn (2 hoặc 4 đối tượng).
Nếu bạn chỉ có hai chiếc đĩa hoặc làm 2 món ăn, bạn có thể thêm các đối tượng phụ như nguyên liệu hay ly nước để tạo thành bố cục số lẻ.
Ví dụ, trong hình bên trái là ảnh 2 món ăn được chụp kèm với các nguyên liệu và phụ kiện khác để tạo thành bố cục số lẻ với 5 nhóm đối tượng. Hình bên phải có 2 miếng bánh được đặt sát nhau để tạo thành 1 cụm với kiểu bố cục số lẻ là 1.

3. Quy tắc đường dẫn
Khi chụp ảnh, mình luôn tập trung vào các đường dẫn để tạo hiệu ứng mạnh mẽ cho bức ảnh. Đặc biệt, trong lĩnh vực nhiếp ảnh phong cảnh hoặc kiến trúc, đường dẫn có vai trò rất quan trọng để hướng mắt người xem đến chủ thể chính trong bức ảnh.
Trong lĩnh vực chụp Food, việc sắp xếp các thành phần theo đường chéo và đặt tâm ở một góc cũng giúp tạo ra các đường dẫn và đưa mắt người xem đến điểm nhấn của bức ảnh. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng áp dụng được cách này, mà tùy thuộc vào mục đích của bức ảnh và cái nhìn sáng tạo của người chụp.

Trong bức ảnh đầu tiên, tôi đã đặt chiếc đĩa hơi nghiêng một chút để tạo cảm giác dễ chịu hơn khi người xem nhìn vào. Điều này giúp loại bỏ cảm giác căng thẳng và tạo ra một dòng chảy mềm mại, giúp mắt người xem được dẫn dắt một cách tự nhiên.
Với bức ảnh thứ hai, mặc dù món ăn được đặt thẳng đứng, nhưng nhờ họa tiết sọc của khăn lót, bức ảnh trông liền mạch hơn.
4. Quỵ tắc khoảng trống
Khoảng trống trong nhiếp ảnh được gọi là “Negative Space”, đó là vùng không gian trống hoặc khoảng thở để giúp chủ thể trở nên nổi bật hơn.

Nếu chụp cận cảnh hoặc setup quá nhiều phụ kiện, bức ảnh có thể trông ngột ngạt, trừ khi bạn muốn thể hiện chi tiết và nguyên liệu của món ăn. Sử dụng khoảng trống trong bố cục sẽ làm cho bức ảnh dễ nhìn hơn và truyền tải được nhiều câu chuyện hơn. Nếu sử dụng đúng cách, khoảng trống không chỉ đơn giản mà còn mang lại hiệu ứng mạnh mẽ cho bức ảnh.
5. Quy tắc kể câu chuyện
Một bức ảnh thu hút là một bức ảnh kể chuyện.
Trong chụp ảnh Food, việc kể chuyện không cần phải thể hiện quá nhiều câu chuyện để tránh làm phân tâm người xem. Ví dụ như:
- Một bàn ăn được bày biện tuyệt đẹp trên một không gian sang trọng như nhà hàng.
- Một chiếc bánh thơm phức mới được lấy ra khỏi lò nướng.
- Một đầu bếp đang thao tác trên món ăn.
- Một nhân viên phục vụ đang đưa đồ ăn đến khách hàng.
- Các nguyên liệu được sắp xếp xung quanh món ăn để thể hiện rằng món ăn vừa mới được nấu nướng.
Trong ví dụ dưới đây, một chiếc muỗng quẹt được sử dụng để tạo điểm nhấn thay vì chỉ chụp một chiếc hộp kem đơn điệu.

Có một cách kể chuyện đơn giản và tinh tế mà bạn có thể áp dụng trong chụp ảnh Food, đó là sử dụng những hành động đơn giản để tạo ra những điểm nhấn cho bức ảnh. Thay vì chỉ chụp món ăn một cách đơn điệu, bạn có thể thử quẹt một miếng, cắt một miếng, bẻ một miếng, làm rơi một ít lên bàn ăn, hoặc làm gì đó đang dở dang. Mặc dù đơn giản nhưng những hành động này có thể tạo ra hiệu ứng mạnh mẽ hơn rất nhiều.
Tổng kết
Đúng như đã đề cập trước đó, quy tắc chỉ là hướng dẫn để giúp bạn có cái nhìn tốt hơn về bố cục. Tuy nhiên, có một nguyên tắc cốt lõi mà bạn cần nhớ, bất kể bạn chụp ảnh gì hay áp dụng bất kỳ quy tắc bố cục nào, đó là “Một bố cục tốt sẽ tạo ra sự liên kết và dễ nhìn cho bức ảnh”.
Trong ảnh dưới đây, tôi sử dụng bố cục số lẻ với năm cụm đối tượng, kết hợp với khoảng trống để tạo nên một kiểu bố cục đường dẫn. Nếu bạn để ý, bạn sẽ thấy hướng của muỗng và những lát dâu tây tạo nên một cảm giác di chuyển theo hướng của bức ảnh. Khi kết hợp nhiều quy tắc bố cục một cách đúng đắn, bức ảnh sẽ trông tuyệt vời hơn.
Những người xem sẽ cảm nhận được bức ảnh với cảm xúc, thay vì chỉ chú ý đến ý đồ của người chụp. Do đó, một bố cục tốt, dù có áp dụng đúng quy tắc nhưng nếu không thuận mắt thì vẫn có thể trở thành bố cục xấu.
Để tạo ra những bức ảnh tự nhiên và kể được câu chuyện, bạn cần thực hành thường xuyên để nâng cao kỹ năng của mình.
Chúc bạn thành công và nếu bạn muốn, có thể tham khảo các sản phẩm phụ kiện và phông nền chụp ảnh của shop28decor để giúp bạn chụp được những bức ảnh đẹp hơn.

>>> Xem thêm:
3 góc chụp độc đáo trong chụp ảnh đồ ăn chuyên nghiệp