Khi nói về chụp ảnh đồ ăn, thường sử dụng kỹ thuật chụp ảnh với ánh sáng tự nhiên, ví dụ như gần cửa sổ.
Tuy nhiên, do mặt trời di chuyển liên tục, việc tạo ra sự nhất quán về màu sắc và hướng ánh sáng khó khăn.
Vì vậy, hầu hết các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp thường sử dụng ánh sáng nhân tạo để dễ dàng kiểm soát ánh sáng và đảm bảo sự đồng nhất trong suốt quá trình chụp ảnh kéo dài hàng giờ.

Thực tế, sử dụng đèn để chụp ảnh thực phẩm không quá khó, trừ khi bạn cần chụp quảng cáo hoặc sản phẩm thực phẩm cần sử dụng nhiều đèn. Thường thì, những bức ảnh chụp thực phẩm thông thường chỉ cần sử dụng một đèn là đủ.
Việc này phù hợp để chụp ảnh cho bài viết về ẩm thực, tạp chí ẩm thực, hoặc đăng tải lên mạng xã hội. Bạn có thể dễ dàng bắt chước ánh sáng từ cửa sổ bằng cách sử dụng một vài góc đèn phổ biến.
Những nguồn sáng nhân tạo để chụp Food
Có một số loại nguồn sáng mà bạn có thể sử dụng tùy theo điều kiện, cụ thể:
1. Đèn Monolight
Các loại đèn chớp Monolight hay còn gọi là đèn Flash Studio là phương tiện được sử dụng phổ biến nhất trong chụp ảnh Food. Với cường độ ánh sáng rất mạnh, chúng cho phép bạn nâng khẩu độ lên đến mức cao như F/22 để đạt được độ sắc nét cần thiết cho ảnh sản phẩm hoặc quảng cáo. Công suất của đèn tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng, nhưng với mục đích thông thường, đèn có công suất dưới 500W là đủ.
Tuy nhiên, lưu ý rằng đèn Monolight thường chỉ sử dụng với máy ảnh chuyên dụng, vì nó cần thiết kết hợp với thiết bị kích đèn flash. Nếu bạn chỉ sử dụng điện thoại để chụp ảnh hoặc không thích sự phức tạp, bạn có thể chọn phương án thứ hai ở phần dưới đây.
2. Đèn sáng liên tục
Một số Nhiếp ảnh ẩm thực khác thích sử dụng ánh sáng liên tục để chụp ảnh, thường là đèn LED hoặc đèn huỳnh quang để dễ dàng điều chỉnh hướng ánh sáng và bóng đổ trên món ăn.
Ngoài ra, như đã đề cập ở trên, đèn studio sáng liên tục khá đơn giản và dễ sử dụng, thường được sử dụng bởi những nhiếp ảnh gia không chuyên.

Trước khi bạn bấm máy
Hãy tưởng tượng bức ảnh mà bạn sẽ chụp và suy nghĩ về phong cách ánh sáng bạn muốn truyền tải.
Bạn có muốn ánh sáng mềm mại, nhẹ nhàng, tươi sáng hay bạn thích phong cách bóng đổ với độ tương phản cao? Bạn muốn ánh sáng trông mềm hay cứng?
Chủ đề của bức ảnh sẽ quyết định phong cách ánh sáng mà bạn chọn. Ví dụ, khi chụp ảnh Kem, không gian thường là vào mùa hè với nhiều ánh sáng, hoặc khi bạn đang dạo chơi trên bờ biển. Vì vậy, bạn nên chọn phong cách ánh sáng rực rỡ với những tông màu sáng để tạo ra bức ảnh ấn tượng.

Một số kiểu setup ánh sáng
1. Đèn đặt bên hông
Hãy tưởng tượng vị trí đặt đèn theo chiều kim đồng hồ với sản phẩm nằm ở giữa. Theo cách setup này, hướng ánh sáng sẽ là 9 giờ hoặc 3 giờ.
Tuy nhiên, khi đọc chữ tiếng Việt từ trái sang phải, ánh sáng hướng 9 giờ có vẻ hợp lý hơn vì mắt người thường sẽ nhìn vào phần sáng (bên trái) trước rồi mới tới phần tối (bên phải).
Tuy là có quy tắc nhưng không nên áp dụng nó quá cứng nhắc. Việc sử dụng hướng 3 giờ hoặc 9 giờ còn phụ thuộc vào bố cục của bức ảnh.
Khi chụp, hãy thử hướng 9 giờ trước, sau đó thử hướng 3 giờ và so sánh kết quả để chọn hướng ánh sáng phù hợp nhất cho bức ảnh.

Để tạo ra ánh sáng mềm mại giống như khi chụp ở gần cửa sổ, bạn có thể sử dụng softbox và đặt nó gần sản phẩm nhất có thể. Vì nguồn sáng càng lớn, ánh sáng chụp ra sẽ càng mềm mại, và ánh sáng mềm mại là loại ánh sáng tốt nhất khi chụp ảnh thực phẩm.
Tuy nhiên, đừng quên đặt một tấm bản phản sáng ở phía đối diện với nguồn sáng để phản xạ ánh sáng và làm sáng những vùng tối trên bức ảnh.
Ngoài ra, bạn cũng không nên lạm dụng quá nhiều bản phản sáng. Thay vào đó, hãy quan sát bóng đổ để điều chỉnh vị trí của đèn, di chuyển gần hoặc xa để đạt được kết quả tốt nhất.
2. Đèn đặt phía sau
Có thể sử dụng đèn đặt phía sau đồ ăn, hướng 12h để tăng độ bóng và làm nổi bật đặc tính của các loại đồ uống. Đây là một lựa chọn tốt để làm nổi bật độ lỏng và kết cấu của sản phẩm.

Kỹ thuật đánh đèn theo kiểu này có thể tạo ra những bức ảnh đẹp mắt, tuy nhiên cần lưu ý rằng ảnh có thể bị chói ở phía sau và tối ở phía trước của chủ thể, gây ra chóa trên bề mặt chủ thể.
Để khắc phục vấn đề này, bạn nên đặt hai tấm hắt sáng ở phía đối diện, và điều chỉnh vị trí của chúng cho phù hợp để tạo ra ánh sáng đồng đều trên toàn bộ bức ảnh.
3. Đèn đặt xéo phía sau

Để đạt được hiệu quả chiếu sáng tốt nhất, bạn nên đặt đèn xéo phía sau theo hướng từ 1h-2h hoặc từ 10h-11h.
Đây là phương pháp trung hòa 2 kiểu đánh sáng phía trên khi 2 kiểu trên không phù hợp.
Đây là kiểu chiếu sáng tốt nhất và mình khuyên bạn nên ưu tiên sử dụng.
Phương pháp này tạo ra sự cân bằng ánh sáng cần thiết, không quá chói hoặc quá tối. Bóng đổ của ánh sáng tạo ra những đường xéo, tạo nên sự sâu và cân bằng trong bức ảnh. Trong nhiếp ảnh thực phẩm, các đường xéo là rất quan trọng, vì chúng giúp dẫn dắt con mắt của người xem và tạo nên một bố cục hài hòa.
Phương pháp này cũng tạo ra khoảng trống phía trước, giúp bạn dễ dàng đặt các vật dụng phía sau hơn so với việc đặt đèn hướng 12h. Tuy nhiên, để tránh hiện tượng chói ở phía sau và tối ở phía trước chủ thể, bạn nên đặt 2 tấm hắt sáng ở phía đối diện nhau và cân chỉnh cho phù hợp.
4. Những kiểu setup ánh sáng khác mà bạn nên tránh
Cần lưu ý rằng cũng có những kiểu setup ánh sáng không phù hợp với chụp ảnh đồ ăn.
Ví dụ, đặt nguồn sáng phía trước rất phù hợp với chụp ảnh chân dung, nhưng lại không phù hợp với chụp đồ ăn. Ánh sáng đặt phía trước sẽ làm cho đồ ăn trông kì lạ, bóng sáng trông khá bằng phẳng và thiếu chiều sâu.
Ngoài ra, đánh ánh sáng thẳng từ trên xuống cũng làm cho bức ảnh trông khá phẳng.
Những phụ kiện bộ trợ ánh sáng (Lighting Modifiers)
1. Softbox
Phụ kiện này được sử dụng rất phổ biến trong việc chụp ảnh sản phẩm, đặc biệt là trong lĩnh vực chụp ảnh thực phẩm. Đó chính là softbox, một phụ kiện được sử dụng rộng rãi trong studio ảnh. Kích cỡ của softbox càng lớn thì ánh sáng chụp ra sẽ càng mềm hơn, làm cho ảnh thêm đẹp mắt.
2. Lưới tổ ong
Một phụ kiện chụp ảnh quan trọng khác mà bạn nên sở hữu ngoài Softbox là Lưới Tổ Ong. Khi chọn mua Softbox, hãy tìm một loại có lưới tổ ong tích hợp để bạn có thể lắp hoặc tháo nó ra tùy ý.

Lưới tổ ong là một phụ kiện quan trọng để thu hẹp ánh sáng từ Softbox, tránh cho ánh sáng không bị lan tỏa quanh môi trường chụp. Điều này giúp cho chủ thể được nhìn thấy rõ ràng và tạo sự tương phản cao hơn trong bức ảnh.

3. Tấm hắt sáng
Tấm hắt sáng 5 in 1 cũng là một món phụ kiện không thể thiếu dành cho dân chụp Food.

Bạn nên đầu tư mua một tấm hắt sáng 5 trong 1, gồm các mặt sau:
- Mặt trắng dùng để phản xạ ánh sáng.
- Mặt bạc cũng dùng để phản xạ ánh sáng nhưng mạnh hơn.
- Mặt vàng dùng để phản xạ ánh sáng và tạo hiệu ứng màu ấm cho sản phẩm.
- Mặt đen dùng để hấp thụ ánh sáng khi cần tạo sự tối giản cho sản phẩm.
- Mặt xuyên sáng dùng để khuếch tán ánh sáng một cách nhẹ nhàng.
Nếu không thể mua được tấm hắt sáng 5 trong 1, bạn có thể dùng tấm xốp trắng hoặc đen để phản xạ hoặc hấp thụ ánh sáng.
Một cách setup đơn giản khác

Một cách setup mà tôi thường sử dụng là đặt đèn phía sau một tấm tản sáng lớn, với kích thước tôi thường dùng là 150x200cm. Điều quan trọng là tấm tản sáng phải có kích thước lớn để tạo ra một khu vực ánh sáng rộng lớn, tương tự như khi chụp gần cửa sổ lớn. Cách setup này cho phép tạo ra ánh sáng mềm mại hơn so với Softbox thông thường.
Phần kết
Nếu bạn mới bắt đầu với việc Setup ánh sáng nhân tạo để chụp ảnh đồ ăn, hãy cố gắng luyện tập thường xuyên cho đến khi bạn có thể cảm nhận được tác động của từng góc sáng và cảm thấy thoải mái khi sử dụng chúng.
Chúc bạn thành công và hy vọng rằng bạn sẽ học được nhiều điều bổ ích về cách Setup ánh sáng chụp ảnh đồ ăn chỉ với một đèn.”
>>>Xem thêm:
- Hướng dẫn setup phông nền xanh cho studio và key phông nhanh chóng
- 3 góc chụp độc đáo trong chụp ảnh đồ ăn chuyên nghiệp
- 5 quy tắc bố cục để chụp đồ ăn cơ bản cho người mới bắt đầu